Voor GroenLinks is wonen een grondrecht en geen verdienmodel voor beleggers. Iedereen verdient een betaalbare woning op de plek waar hij of zij zich thuis voelt. Daarom maakt GroenLinks zich sterk voor voldoende betaalbare woningen en gemengde wijken en dorpen, waar mensen wonen van verschillende leeftijden, inkomensniveaus en achtergronden.
Voorlopig blijft in Leeuwarden sprake van een stevige vraag naar nieuwe woningen, vooral door een toename van het aantal een- en tweepersoonshuishoudens. De laatste Provinciale bevolkingsprognose gaat uit van een groei van 6770 huishoudens tussen 2020 en 2050. Daarnaast worden de komende jaren veel verouderde woningen worden gerenoveerd, verduurzaamd of vervangen.
Het oplossen van de woningnood is voor GroenLinks niet alleen een kwestie van bouwen, bouwen, bouwen. Het is ook een verdelingsvraagstuk. Om de woonproblemen op te lossen moeten het Rijk en de gemeente daarom veel meer regie gaan voeren. Bestaande woonruimte en leegstaande gebouwen worden wat ons betreft beter benut.
We bouwen voldoende betaalbare woningen en vergroten de kansen voor starters
- GroenLinks wil dat het aandeel betaalbare huurwoningen toeneemt. Bij nieuwbouwprojecten wordt ten minste 35% sociale huur gerealiseerd.
- Je moet kunnen wonen waar je jezelf thuis voelt, ongeacht je inkomen. Dit betekent dat er ook voldoende sociale huurwoningen beschikbaar moeten blijven in (gewilde) stadswijken en in de dorpen. Wat GroenLinks betreft komt hier een verbod op de verkoop van sociale huurwoningen.
- Wanneer de woningbouwcorporaties onvoldoende betaalbare en duurzame huurwoningen realiseren, wil GroenLinks een gemeentelijk woningbedrijf oprichten.
- We willen met woningbouwcorporaties zorgen dat huurders niet meer dan 40% van hun besteedbaar inkomen uitgeven aan woonlasten, energie en de zorgverzekering. Dit doen we in de eerste plaats door in te zetten op energiebesparing (zie paragraaf 2.3). Voor de groep die wel meer uitgeeft zetten we in op huurverlaging of huurkorting.
- We voorkomen schulden onder huurders door sociale huurwoningen betaalbaar te houden en door voor huishoudens met hoge woonlasten en een sterk terugvallend inkomen een woonlastenfonds te vormen.
- Starters moeten meer kansen krijgen op de woningmarkt. In de wijken rondom het centrum gaat een zelfbewoningsplicht gelden. Dit betekent dat je alleen een woning mag kopen, als je er ook zelf in gaat wonen. Daarmee voorkomen we dat beleggers alle goedkope woningen opkopen, om ze vervolgens voor hoge prijzen te verhuren.
- We een onderzoeken de ‘koopgarantregeling’ voor starters.
We benutten de bestaande (woon)ruimte beter en bevorderen de doorstroming
- GroenLinks wil dat leegstaande scholen, kantoren en winkelruimte sneller wordt verbouwd naar woonruimte. Daarbij sturen we op duurzaamheid en kwaliteit, zodat het woningaanbod lang mee kan.
- In binnenstad komen er meer mogelijkheden om te wonen boven winkels.
- Vaak blijven ouderen lang wonen in een ruime gezinswoning, terwijl hun kinderen al lang het huis uit zijn. Door aantrekkelijk aanbod te bouwen voor senioren bevorderen we de doorstroming op de woningmarkt. Grotere woningen komen daardoor beschikbaar voor gezinnen.
- We maken het delen van woningen makkelijker door initiatieven te stimuleren waarbij mensen met een groot huis (tijdelijk) onderdak bieden aan mensen die moeilijk woonruimte kunnen vinden. Daarnaast wil GroenLinks de toepassing van de ‘kostendelersnorm' inperken. We gaan hier landelijk voor lobbyen. Hetzelfde geldt voor samenwonenden met een AOW-pensioen.
We sturen stevig op het aanbod particuliere verhuur
- GroenLinks wil een verhuurdersvergunning invoeren voor de particuliere verhuur. Daarmee ontstaan er meer mogelijkheden om huisjesmelkers aan te pakken die discrimineren of regels aan hun laars lappen. Ook onderzoeken we de mogelijkheden om de verhuurdersvergunning alleen af te geven als verhuurders zich houden aan het puntenstelsel voor huurprijzen.
- De gemeente ondersteunt het huurteam. Zij helpen huurders die de dupe zijn van huisjesmelkers.
- We vinden het belangrijk dat de balans en de leefbaarheid in de wijken behouden blijft. In de bestaande woonwijken wordt het wonen op kamers (onzelfstandige woonruimte) daarom strikt gereguleerd. In verschillende wijken rondom het centrum is het maximumaantal studentenwoningen bereikt. Hier is het niet toegestaan om woningen te splitsen (Vlietzone, Oranjewijk, Achter de Hoven, Huizum-West).
We zorgen ervoor dat het woonaanbod beter aansluit bij de (toekomstige) vraag
- We willen meer betaalbare en kwalitatief goede appartementen bouwen (onder andere binnenstad, omgeving Spoordok, Tesselschadestraat en Middelsee/ de Werp). Dit is nodig omdat het aantal één- en tweepersoonshuishoudens in onze gemeente de komende jaren toeneemt.
- Als de woningnood aanhoudt, willen we ook tijdelijke woonconcepten onderzoeken. Met woningen die verplaatsbaar zijn, vangen we de (tijdelijke) woningvraag flexibel op.
- We vergroten de diversiteit van het woningaanbod voor senioren, omdat deze zelf groep ook divers is en verschillende woonwensen heeft (zie ook paragraaf 5.2).
We spelen in op specifieke woonwensen en nieuwe vormen van plannen maken
- Leeuwarden heeft een divers aanbod aan gemeenschappelijke woonvormen. Dit aanbod willen we in stand houden en waar mogelijk uitbreiden.
- De gemeente faciliteert initiatieven van dorpsorganisaties of groepen inwoners voor vorming van gezamenlijk woonbezit (wooncoöperaties) of voor de realisatie van woonplannen in collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO).