Wij willen Leeuwarden een gezonde gemeente maken, waarbij een gezonde leefstijl en gezond oud worden centraal staan. Daarnaast willen we het verschil in levensverwachting tussen lage en hoge inkomensgroepen opheffen. Daarom zorgen we dat de lucht schoner wordt, dat aandacht voor gezond voedsel toeneemt en dat bewegen in de openbare ruimte veel aantrekkelijker is geworden. Vooral op de plekken waar we gezondheidsverschillen willen verkleinen.
De marktwerking in de zorg heeft geleid tot te veel administratiedruk en aanbieders die zorg zien als een verdienmodel. Door onderlinge concurrentie bestaat er constant onzekerheid bij medewerkers en cliënten. GroenLinks wil de marktwerking terugdringen en zorgen dat er meer rust komt in de zorg. We moeten meer tijd creëren voor waar het werkelijk om draait: zorg en aandacht voor mensen. Zorgprofessionals krijgen daarbij de ruimte, zodat de leefwereld van inwoners centraal staat en niet de systemen van de overheid. Daarbij vinden wij het belangrijk dat de mensen over wie het gaat zelf meedenken over oplossingen (“niet over ons, maar met ons”).
In Leeuwarden zijn veel vrijwilligers en mantelzorgers actief. Het zijn mensen die zich inzetten voor de maatschappij en voor een ander. Ze zijn onmisbaar voor de leefbaarheid van onze dorpen en wijken. GroenLinks vindt het belangrijk dat deze sociale basis op waarde te schatten en voldoende te ondersteunen. Daarbij maken we verschil tussen vrijwilligers en mantelzorgers, omdat je voor de rol van vrijwilliger kiest en vaak mantelzorger bent omdat je naaste dat van je vraagt
Door afname van de intramurale zorg wonen meer mensen met een psychische kwetsbaarheid in onze wijken en dorpen. We willen de veerkracht van wijken, dorpen en inwoners vergroten, waardoor er ruimte ontstaat om kwetsbaarheid op te vangen. Waar kwetsbaarheid geen taboe is, kan deze juist kleiner worden.
De vergrijzing neemt toe. Hierdoor komen er nieuwe uitdagingen op het gebied van zorg en gezondheid op ons af. GroenLinks ziet ouderen daarbij niet als kostenpost, maar als belangrijke bron van kennis en (levens)ervaring.
We zorgen dat vrijwilligers en zorgmedewerkers elkaar versterken op het gebied van zorg en welzijn
- De sociale basis heeft een belangrijke rol bij de verandering van de zorg naar meer welzijn (en voorkomen van zorgvraag). De gemeente moet daarin loslaten en mogelijk maken. Dit betekent naast mensen gaan staan, samenwerken, aan relaties bouwen en werken vanuit vertrouwen. Niet elke wijk en elk dorp is daarbij hetzelfde. We kijken naar wat er al aanwezig is qua organiserend vermogen en sociale structuur en differentiëren het sociale beleid per dorp en/of per wijk.
- Vrijwilligers kunnen een belangrijke rol vervullen bij de uitvoering van het welzijnsbeleid. Voorwaarde is wel dat zij via vrijwilligersorganisaties kunnen meepraten over de uitvoering en dat organisaties (financieel) ondersteuning krijgen om de kwaliteit van de inbreng te waarborgen en belemmeringen om hun bijdrage te leveren. Daarnaast willen we het vrijwilligerswerk ondersteunen met een vrijwilligersacademie.
- Om te voorkomen dat mantelzorgers worden overbelast, zorgen we samen met welzijnsorganisaties dat er voldoende ondersteuning en achtervang is.
- Er komt meer ruimte voor de kerntaak van zorgmedewerkers: het ondersteunen van mensen. We vertrouwen op het oordeel van de zorgmedewerkers in de wijk- en dorpenteams. De mens moet centraal staan en niet de regels. De werkwijze Op maat wordt daarom verder doorontwikkeld en we breiden het werken zonder het invullen van stapels papier zoveel mogelijk uit (beschikkingsvrij werken). Zorgverleners krijgen een mandaat en een vrij besteedbaar budget waarmee zij de ergste nood kunnen lenigen.
- Naast het werken met individuele huishoudens wordt sterker ingezet op preventie en het versterken van de gemeenschap. Dit opbouwwerk moet de situatie en behoeften van bewoners leidend zijn voor de welzijnswerkers. Initiatieven vanuit wijken, dorpsbewoners en betrokken vrijwilligersorganisaties worden zoveel mogelijk ondersteund.
- Mensen die zelf zorg hebben ontvangen (ervaringsdeskundigen), worden betrokken bij het opstellen en uitvoeren van het beleid. Dit doen zij vanuit duidelijke en gezamenlijk geformuleerde doelstellingen en met passende ondersteuning;
- Hulpverlening mag niet worden versnipperd. De gemeente benadert inwoners en gezinnen als één geheel. Bij de aanvraag van een uitkering bekijken we bijvoorbeeld of iemand nog andere ondersteuning nodig heeft op het gebied van schulden, zorg of gezondheid.
- De zorg vanuit verschillende zorgwetten moet nog beter op elkaar worden afgestemd. We vergroten daarom de samenwerking tussen gemeente, zorgaanbieders en de zorgverzekeraar.
- Eenzaamheid is een toenemend probleem bij ouderen boven de 75 jaar, maar ook bij jongeren. GroenLinks wil daarom projecten stimuleren waarbij inwoners deelnemen aan laagdrempelige activiteiten buitenshuis. We bestendigen de komende jaren het project ‘Over de Drempel’. Met culturele projecten wordt daarbij ingezet op ontmoeting.
We verkleinen gezondheidsverschillen tussen inwonersgroepen
- We besteden aandacht aan gezond eten en voldoende bewegen. Vooral in kwetsbare wijken, waar de gezondheid (ver) achterblijft bij het gemiddelde. Dit doen we niet door campagnes met veel ongevraagde adviezen, maar door een gerichte inzet van sleutelpersonen, zoals buurtsportcoaches.
- Het programma Leeuwarden-Oost grijpen we aan voor verbetering van de gezondheid. Daarnaast stimuleren we dorpen en wijken die in het kader van ‘Fryslân Bloeizone’ aan de slag willen met een gezonde leefomgeving en een gezonde leefstijl.
We dringen de marktwerking in de zorg terug
- Zorg is te veel een verdienmodel geworden. GroenLinks wil af van de marktwerking in de zorg. De gemeente onderzoekt actief de mogelijkheden om de perverse prikkels van marktwerking en aanbesteding te voorkomen: geld dat bedoeld is voor de zorg moet ook daadwerkelijk naar de zorg gaan.
- GroenLinks is voorstander van de burgemeestersnorm, waardoor we eisen kunnen stellen aan het inkomen van bestuurders van zorginstellingen.
- GroenLinks is tegen het WMO-abonnementstarief. Het subsidiëren van schoonmaakhulp voor rijke inkomens, gaat ten koste van de mensen die de zorg moeilijk kunnen betalen.
Wonen is een mensenrecht, juist voor kwetsbare doelgroepen
- GroenLinks wil kwetsbare doelgroepen een stabiele en levensloopbestendige woonomgeving bieden en verhuisbewegingen beperken. Dit noemen we Krachtig wonen in de wijk. Daarbij is het belangrijk dat er ruimte is voor kwetsbaarheid en anders zijnen dat buurtbewoners handvaten krijgen om hiermee om te gaan. Ook kijken we naar voldoende spreiding van groepen met een zorgbehoefte, zodat de draagkracht in een wijk niet wordt overbelast (zie paragraaf 3.2).
- Samen met woningbouwcorporaties willen we een aantal gemengd-wonen-projecten realiseren, waar reguliere huurders, studenten of ouderen samenwonen met statushouders, mensen die dak- en thuisloos zijn geweest of jongeren met een licht verstandelijke beperking.
- Wonen is een mensenrecht. We zorgen daarom dat niemand op straat hoeft te slapen. Mensen die vanwege hun leefstijl niet goed in een wijk kunnen wonen, huisvesten we op een manier die bij hun past. We maken daarbij afspraken met woningbouwcorporaties en zorgaanbieders over bijzondere woonconcepten en onconventioneel wonen.
We ondersteunen ouderen
- Naast een wethouder voor jeugdzorg en jeugdbeleid, wil GroenLinks dat er een wethouder komt die verantwoordelijk is voor het ouderenbeleid.
- Door het afbakenen van woonzorgzones willen we levensloopbestendigheid en (zorg)voorzieningen een duidelijke plek geven in wijken en dorpen. Hiermee wil GroenLinks ervoor zorgen dat ouderen die langer thuis willen wonen dat ook kunnen. De bestaande woningvoorraad wordt aangepast aan het toenemende aantal thuiswonende ouderen.
- Daarnaast willen we dat er meer nieuwe, solidaire vormen van wonen komen, zoals woonvormen voor woongroepen of woningen met gemeenschappelijke ruimtes en knarrenhofjes. GroenLinks wil dat de gemeente, woningbouwcorporaties en zorginstellingen hiervoor gezamenlijk een plan opstellen.