“2018 was voor Leeuwarden natuurlijk hét jaar van Culturele Hoofdstad. De fractie van PAL GroenLinks heeft dit ervaren als een bijzonder en spectaculair jaar. Met een groot aanbod aan grote en kleine evenementen en tentoonstellingen, was er voor iedereen iets te beleven.” Zo begon Evert Stellingwerf zijn bijdrage bij de behandeling van de jaarstukken 2018.

De laatste weken voor de zomer worden in de Raad de jaarstukken 2018 besproken, de beleidsmatige en financiële verantwoording van het college over het jaar 2018.

Culturele Hoofdstad had vele verschillende doelstellingen
In financiële zin heeft LF2018 rechtstreeks iets opgeleverd via de toeristenbelasting, de parkeergarages en de havengelden. De indirecte maatschappelijke en economische impact is veel groter.

Wij stellen in ieder geval vast dat het gelukt is om een breed publiek te betrekken bij LF2018, dat de regio nationaal en internationaal op de kaart staat en dat er veel nieuwe samenwerkingen tot stand zijn gekomen. Inwoners en bezoekers waarderen de stad Leeuwarden meer dan ooit te voren. We zien dat ook terug in de wijkenquêtes en merken het dagelijks aan de buitenlandse toeristen die Leeuwarden bezoeken.

Uiteraard is het belangrijk om daar op voort te borduren. Daarover willen we na de zomer met het college over verder praten aan de hand van de cultuurvisie. Een cultuurvisie waarbij voor PAL GroenLinks het versterken van het makersklimaat, ook wel de humuslaag genoemd en het creëren van voldoende makersplekken belangrijke aandachtspunten zijn. Wat misschien minder uit de verf is gekomen, of althans niet zo wordt ervaren, is dat Culturele Hoofdstad heeft bijgedragen aan het bestrijden van armoede.

Sociaal domein
Met het aantrekken van de economie, blijft Leeuwarden een stad waar armoede een (te) grote rol speelt. Een punt waarvan PAL GroenLinks meer inzet wil zien van het college.

Het college constateert in het jaarverslag zelf ook dat een aantal dingen beter kunnen, zoals het verkleinen van de afstand tot de arbeidsmarkt voor statushouders (en andere groepen met een afstand tot de arbeidsmarkt) en het verlagen van armoede en schulden door preventie en vroege signalering. Het is duidelijk dat het accent veel meer moet komen te liggen bij het voorkomen van schulden.

PAL GroenLinks ziet voor de korte termijn in ieder geval de volgende sporen:

  • Ten eerste wil PAL GroenLinks dat de motie Actief informeren over minimaregelingen (Begroting 2018) alsnog volwaardig wordt uitgevoerd. Dit betekent dat er een gids moet komen waar in begrijpelijke taal in staat welke voorzieningen voor minima er beschikbaar zijn
  • Ten tweede moet er werk worden gemaakt van het verlagen van de woonzorgquote.
  • De afgelopen jaren zijn meerdere publicaties verschenen waaruit blijkt dat mensen in de problemen komen door ingewikkelde overheidssystemen. Door mensen oplopende boetes te geven of hun huis uit te zetten, maken gemeenten aan de achterkant veel kosten doordat er bewindvoerders moeten worden aangesteld, mensen zorg nodig hebben of zelfs dakloos worden. Schulden zijn daarmee niet alleen individueel probleem, maar ook een maatschappelijk probleem. PAL GroenLinks wil daarom graag meer aandacht voor de rol van overheden en overheidsinstanties bij het ontstaan en voorkomen van schulden.

Fysiek domein en Fietsstraten
Op het gebied van duurzaamheid is PAL GroenLinks positief over de inzet van energiecoaches. Een concrete maatregel, waarbij het mes aan drie kanten snijdt (bijdrage aan het milieu, lagere energielasten en het creëren van werkgelegenheid).

Het is erg jammer dat in 2018 geen van de geplande fietsstraten is opgeleverd. Dat alle vijf trajecten vertraagd zijn, past volgens de fractie van PAL GroenLinks niet bij de ambitie om fietsstad te worden. In dit kader is het misschien een goed idee een nieuwe fietsenstalling mogelijk te maken aan de oostkant van de binnenstad. Goed voor de loop in het gebied rond de Kelders en een daling in het aantal fietsendiefstallen.

Natuurinclusieve Landbouw
In de Zuidlanden en op andere plekken verpacht onze gemeente grond aan agrariërs. Veel van deze gronden worden voorlopig nog niet bebouwd. PAL GroenLinks zou graag zien dat de gemeente hier gaat kijken naar de lange termijn en een bijdrage gaat leveren in de transitie naar Natuurinclusieve landbouw. Dit kan door eisen te stellen aan het de pacht. Ook de Provincie heeft beleid op dit gebied ontwikkeld. Daarmee zorgt onze gemeente voor een maximale inspanning op het gebied van biodiversiteit.

Financiële positie en de voorjaarsbrief
Met de voorjaarsbrief kijken we vooruit. In algemene zin ziet PAL GroenLinks dat het financieel meerjarenperspectief, met name door ontwikkelingen in Den Haag, behoorlijk beweeglijk is.
Gezien de stappen die we nog moeten zetten in het sociaal domein en de onzekerheden omtrent Rijksfinanciering vindt PAL GroenLinks het verstandig om dit jaar nog geen nieuwe beleidsvoorstellen op te starten, maar een brede afweging te maken in 2020. De voorzetting van incidenteel beleid uit het collegeprogramma is wel van belang, om te blijven investeren in onze gemeente en omdat onze inwoners en bedrijven in onze gemeente gebaat zijn bij zoveel mogelijk continuïteit in beleid. Zeker waar het gaat om de inzet op kwetsbare groepen zoals statushouders en personen met verward gedrag.

Dit is een verkorte versie van de bijdrage van PAL GroenLinks fractievoorzitter Evert Stellingwerf bij de behandeling van de Jaarstukken van 2018 en de Voorjaarsbrief 2019.