Algemene beschouwingen
Fractievoorzitter van PAL GroenLinks Evert Stellingwerf bracht afgelopen woensdag, 7 november bij de behandeling van de Begroting 2019 het volgende naar voren:

Kernwaarden
PAL GroenLinks bedrijft politiek vanuit de kernwaarden eerlijk delen, empathie en duurzaamheid. Vanuit die principes hebben we ook gekeken naar de begroting die voorligt.

Armoede bestrijden
In Leeuwarden zijn ongeveer 9.000 inwoners die leven van een inkomen rond het bestaansminimum. Dat zijn niet alleen mensen met een bijstandsuitkering, maar in toenemende mate ook werkende armen die rondkomen van lage lonen, deeltijdbaantjes en flexcontracten. Zij profiteren nauwelijks van de aantrekkende economie, maar merken wel dat de huurtoeslag kleiner wordt, terwijl de boodschappen, de ziektekostenverzekering en energie duurder worden. Het is goed om te horen dat er meer mensen aan het werk komen en dat het aantal mensen in de bijstand afneemt. Maar waar komen deze mensen aan de slag? Kunnen ze een bestaan opbouwen? En hebben ze perspectief als er weer een economische crisis uitbreekt?

Dit college heeft zich gecommitteerd aan de Global Goals van de Verenigde naties. Eén van die doelen is “Inclusieve economische groei en fatsoenlijk werk voor iedereen”. Wij willen het college vragen om dit principe ook duidelijk vorm te geven in het werkgelegenheidsbeleid en het armoedebeleid. Blijf samen met werkgevers zoeken naar manieren waarop werken ook financieel loont. De experimenten met bijverdienen in de bijstand in andere gemeenten volgt PAL GroenLinks daarbij nauwgezet en we raden het college ook aan om dat te doen.

Woonzorgquote
Met name bij huishoudens met een laag inkomen gaat een groot deel op aan de vaste woon-, zorg- en energielasten. Aansluitend op het vorige punt wil PAL GroenLinks daarom dat het college samen met de corporaties en huurdersverenigingen een topprioriteit maakt van het verlagen van de woonzorgquote naar 40%. Al in december 2015 heeft de gehele raad deze norm in het volkshuisvestingsbeleid vastgelegd. Het wordt dan ook tijd dat er concrete voorstellen op tafel komen. Kan de wethouder een concreet moment noemen wanneer hij dit aanvalsplan klaar heeft?

Zorg voor de meest kwetsbare groepen
PAL GroenLinks staat voor de meest kwetsbare groepen in de samenleving. We hebben het dan onder andere over mensen die zorg nodig hebben en die geen vaste verblijfplaats hebben. Soms passen zij niet binnen de “sluitende aanpak” die op papier bedacht is. Ook dan willen we oplossingen bieden. Voor sommige mensen betekent dat tijdelijke opvang, voor anderen betekent het intensieve begeleiding en voor weer anderen betekent dat een vorm van onconventioneel wonen.

Omdat voor de groep uitgeprocedeerde asielzoekers nog steeds geen sprake is van een bevredigende en sluitende oplossing op Rijksniveau, willen we hier ondersteuning blijven bieden in de vorm van noodhulp. Hiervoor dienen wij een motie in samen met andere partijen (PvdA, ChristenUnie, PvdD en CDA).

Duurzaam vervoer
PAL GroenLinks is blij met de uitvoering van de motie snelfietsroutes en de motie 30 kilometerzones. Voor de komende jaren zijn veel investeringen in fietspaden opgenomen en wij denken dat dit gaat bijdragen aan de bereikbaarheid, het comfort en de veiligheid voor fietsers.

PAL GroenLinks zou de komende jaren nog meer stappen willen zetten op het gebied van duurzaam vervoer. Naast de plannen voor fietspaden, denken wij dat de komende jaren nog veel winst valt te behalen met elektrisch rijden, het verder autoluw maken van de binnenstad en het verbeteren van voetgangersroutes.

Cultuur/Agenda 2028
Veel mooie dingen in Leeuwarden zijn de laatste jaren ontstaan op plekken waar kunstenaars en creatieve ondernemers elkaar ontmoeten. Nu de economie aantrekt en veel leegstaande gebouwen een nieuwe bestemming krijgen, verdwijnen verschillende van die broedplaatsen.

Nieuwe broedplaatsen ontstaan niet altijd vanzelf, omdat de logica van de vastgoedmarkt is ingericht op het verdienen van geld en het ontwikkelen van gebouwen. Wij vinden dat de gemeente met een andere logica naar leegstaande gebouwen moet kijken. Voor de gemeente zouden niet de financiële verdienmogelijkheden voorop moeten staan, maar het maatschappelijk rendement. Hierover gaat de motie broedplaatsen die wij zullen indienen.

Financiën
Na de opeenvolgende berichten over Turap, de septembercirculaire en de “stroppenpot” krijgt onze gemeente financieel gezien weer wat lucht. Het meerjarenperspectief is niet sluitend, waardoor we op dit moment geen ruimte zien voor grote structurele uitgaven.

Wij zouden graag in het voorjaar van 2019 een brede afweging kunnen maken tussen het op peil brengen van de reserves, de posten die incidenteel zijn gedekt en de mogelijkheden om structurele ruimte te creëren. Wij verwachten daarom van het college een uitgebreide voorjaarsbrief waarin zij duidelijkheid geeft over de financiële positie en een lijst met mogelijke voorstellen voorlegt, zodat wij kunnen besluiten over de prioriteiten voor de begroting van 2020.

Betrek de raad
Tot slot vinden wij het belangrijk dat we als raad voldoende en vroegtijdig worden betrokken bij een aantal grote onderwerpen, zodat we ons kaderstellende rol goed kunnen vervullen. Daarbij denken wij in ieder geval aan de Omgevingsvisie, Agenda 2028 en het Sociaal Domein.

Samen met het college en de andere partijen in deze raad willen wij tot een vorm van gemeentepolitiek komen waarin inwoners en organisaties zich herkennen en waarin zij zich gehoord voelen. Zodat we met elkaar deze fantastische gemeente met al haar dorpen en stadswijken een stap verder kunnen brengen!

De verdere behandeling en de besluiten over ingediende moties m.b.t. de begroting vindt plaats op 12 november.